Leeromgevingen zijn reuze populair momenteel. Echter zie je dat deze niet altijd toegankelijk zijn voor iedereen. Video’s zonder ondertiteling, maar 1 vorm van content, onduidelijke navigatie… noem het maar op.
Zelfs websites missen nog behoorlijk wat standaard functionaliteiten om deze toegankelijk te maken voor iedereen, dus ongeacht hun achtergrond, opleidingsniveau en fysieke en mentale gezondheid. We willen liever niemand uitsluiten maar doen dit (onbewust) alsnog op een website, leeromgeving of app. Dat is zonde!
Een tijdje terug was er een interessante discussie op Facebook over de toegankelijkheid van een website of app. Ik raakte aan de praat met Kimberley, zij is een e-learning accessibility consultant voor bedrijven en onderwijsinstellingen in Canada, waar zij ook woonachtig is.
Kimberley en ik werken geregeld samen voor een bepaalde opdrachtgever en hierdoor krijg ik dus weleens tips om hun website en leeromgeving meer toegankelijk te maken. Vandaag laat ik haar aan het woord en vertelt ze alles over de toegankelijkheid van een website en waar jij dan rekening mee zou moeten houden.
Hi Kimberley! Kan je iets vertellen over wie je bent en wat je nu precies doet?
Ik ben Kimberley, een e-learning en accessibility consultant voor bedrijven en onderwijsinstellingen die het belangrijk vinden dat hun werkomgeving, (online) leeromgevingen en websites volledig toegankelijk en inclusief zijn voor iedereen volgens accessibility richtlijnen en wetten.
Ik woon sinds 2013 in Canada en werk naast mijn consultancy werk part time voor MacEwan University als ‘Learning Specialist’ in Services to Students with Disabilities.
Het is namelijk mijn grote passie om onderwijs voor iedereen toegankelijk te maken, ongeacht achtergrond, opleidingsniveau en fysieke en mentale gezondheid. Dit leidt tot saamhorigheid en gelijkheid: twee grote pijlers in mijn werk. Dit doe ik door middel van het toepassen van technologie, inlevingsvermogen, het maken van aanpassingen en het voeren van diepgaande gesprekken. Wat willen mensen leren en waar lopen mensen tegen aan? Hoe kan ik helpen om deze obstakels weg te nemen?
Wat versta je precies onder toegankelijkheid van een website of app?
Er zijn natuurlijk allerlei technische definities, maar mijn ervaring leert dat toegankelijkheid veel te maken heeft met inclusief ontwerp. Daar bedoel ik mee dat alle informatie die op een website te vinden is (in welke vorm dan ook, tekst, afbeeldingen, video’s, podcasts) voor iedereen toegankelijk is. Dat betekent dus dat alle tekst óók gelezen kan worden door een schermlezer of uitvergroot kan worden, video’s altijd ondertiteld zijn, afbeeldingen alt tekst bevatten en er een transcript beschikbaar is voor podcasts – om maar een paar voorbeelden te noemen.
We zeggen vaak dat internet voor iedereen toegankelijk is, maar in de praktijk valt dit toch tegen. Zelfs wanneer een bedrijf gevestigd is in Amerika of Canada en aan de regelgeving moet voldoen, zie je toch dat er weinig websites dusdanig toegankelijk zijn voor mensen met een handicap. Hoe komt dit?
Helaas wordt er nog te weinig stilgestaan bij toegankelijkheid. Bij grotere bedrijven (waarbij de kans groter is dat zij iemand met een beperking in dienst hebben of zullen krijgen), bij overheidsinstelling en bij onderwijsinstellingen zit het vaak wel goed. Maar met name kleinere bedrijven en ondernemers besteden nog te weinig aandacht aan de toegankelijkheid van hun website of online leeromgeving. Vaak omdat kennis en ervaring hierin ontbreekt. Hiermee laten deze bedrijven en ondernemers een hele interessante doelgroep links liggen.
Bij toegankelijkheid denken we al snel aan mensen die slechtziend zijn, maar het is meer dan dat. Wanneer we het hebben over toegankelijkheid voor iedereen, wat bedoel je daar precies mee?
Eigenlijk gaat het niet zozeer om beperkingen, maar meer om obstakels die mensen ervaren. Er zijn bijvoorbeeld allerlei redenen waarom een lettertype niet te klein mag zijn. Mensen die slechtziend zijn kunnen het niet lezen, maar ook voor mensen die moeite hebben met concentratie (om wat voor reden dan ook, maar denk bijvoorbeeld aan diagnoses zoals angststoornissen en ADHD) of die simpelweg een leesbril nodig hebben wordt dit lastig. Ondertiteling van een video is niet alleen nodig als je niet kunt horen, maar ook als de gesproken taal in de video niet jouw moedertaal is, of als je de video wilt bekijken in een stille ruimte.
Ik ben wel benieuwd naar hoe het testen van websites en leeromgevingen op de universiteit gaat. Kan je daar iets over vertellen?
Ik merk echt dat de gebruikers zelf mijn beste bron van informatie zijn. Studenten raadplegen hun lesmateriaal en online leeromgevingen op allerlei verschillende manieren en lopen daarbij tegen allerlei obstakels aan. Deze obstakels breng ik in kaart en vervolgens zoeken wij een oplossing. Voorbeelden van obstakels zijn: video’s zijn niet ondertiteld, websites zijn toegankelijk voor schermlezers, of er wordt maar één formaat gebruikt (zoals tekst) terwijl studenten toch veel liever luisteren naar het materiaal (of niet anders kunnen).
Een laag contrast tussen kleuren en kleine lettertypes zijn toch wel de 2 meest gemaakte fouten. Heb je nog meer voorbeelden van wat er vaak fout gaat?
Andere voorbeelden zijn: video’s zonder ondertiteling, illustraties zonder beschrijving (alt tekst), lappen tekst die niet toegankelijk zijn voor schermlezers, geen duidelijke structuur in de website waardoor deze lastig of zelfs onmogelijk te navigeren is. Ook hele simpele dingen missen soms nog, zoals een menuknop duidelijk aanduiden met “menu”, bijvoorbeeld.
In Nederland is alleen de overheid (Rijk, provincies, gemeenten en waterschappen en instellingen uit de (semi-) publieke sector) verplicht om aan de richtlijnen te voldoen. Daarmee sluiten wij als online ondernemer een hele groep mensen uit ook al behoren ze misschien niet tot onze doelgroep. Wat vind je daarvan?
Ten eerste is het niet inclusief en (onbewust) discriminerend. Ten tweede laten ondernemers een hele waardevolle doelgroep links liggen die wellicht heel veel omzet zou kunnen toevoegen voor hun onderneming.
Wat levert het je op als online ondernemer als je de website toegankelijk maakt voor iedereen?
Je laat zien dat je inclusiviteit belangrijk vindt. Daarnaast geef je op deze manier álle mogelijke klanten een kans om kennis te maken met jouw product of service. Dat leidt natuurlijk tot meer klanten en meer winst!
Nu kunnen wij niet altijd een groep mensen onze website laten navigeren, is er een manier waarop wij toch kunnen testen of onze website en app toegankelijk is voor iedereen?
Ik werk met allerlei mensen samen die uit eigen ervaring kunnen testen, dat is toch vaak het meest betrouwbaar. Daarnaast is er ook veel technologie beschikbaar (zowel ingebouwd als extern) waarmee deze testen kunnen worden uitgevoerd. Wat de geschikte aanpak is van het bepalen van de mate van accessibility hangt heel erg af van de doelgroep en het doel van de app en/of de website.
Aanvulling Naomi: Wil je een snelle scan van je website doen om te kijken hoe toegankelijk deze is? Gebruik dan de WAVE Web Accessibility Evaluation Tool om je website te analyseren. Hiermee kan je een goede start maken.
Is er 1 tip die je zou willen meegeven aan mensen wat zij vandaag nog kunnen aanpassen?
Bewustwording is de eerste stap! 😉
Wil je zelf een online training opzetten, maar weet je niet goed hoe? Of heb je al een bestaande training of website en wil je weten of deze aan alle accessibility richtlijnen voldoet? Neem dan contact met Kimberley op.
Dankjewel Kimberley voor het delen van je kennis. Ik probeer zeker rekening te houden met de toegankelijkheid van een website, maar dit gaat voornamelijk om het gebruik van screenreaders, inhoud aanleveren in verschillende vormen (tekst, video en audio) en eigenlijk ook vanuit SEO oogpunt… Heel fijn dat je mij nieuwe inzichten hebt gegeven. Ik ga er mee aan de slag!
Waar kunnen we jou volgen voor nog meer tips & adviezen omtrent toegankelijkheid van een website of app?
