Op 12 januari 2022 oordeelde de Datenschutz Behörde (DSB), de privacyautoriteit in Oostenrijk, dat het gebruik van Google Analytics in strijd was met de AVG. Google Analytics is een van de meest populaire tools om inzicht te krijgen in je website statistieken.
Volgens de DSB is het mogelijk om de met Google Analytics verzamelde informatie te koppelen aan een natuurlijk persoon. Tegelijkertijd kunnen door Google geïntroduceerde Standard Contractual Clauses (SCC’s) de gegevens van EU-inwoners niet beschermen tegen Amerikaanse surveillance.
De Autoriteit Persoonsgegevens van Nederland heeft eerder in 2018 een handleiding voor het privacyvriendelijk inrichten van Google Analytics, waarin onder andere het anomiseren van IP-adres en het gebruiken van een SSL verbinding staat. Maar zelfs met deze aanpassingen concludeert de DSB dat deze aanpassingen er nog niet voor zorgen dat het AVG proof is.
Hierdoor is de conclusie dus eigenlijk dat organisaties die analytische gegevens over EU-inwoners verzamelen, geen Google Analytics mogen gebruiken.
De uitspraak is gedaan in Oosterijk en heeft dus (nog) geen betrekking op de regelgeving in Nederland. De kans bestaat echter wel dat Europese landen één lijn gaan trekken en het gebruik van Google Analytics in de huidige vorm gaan verbieden.
Of dit ook daadwerkelijk gebeurd is de vraag en daarnaast, als het wel gevolgen heeft voor het gebruik van Google Analytics, dan gaat dit enige tijd duren eer dat dit daadwerkelijk verboden gaat worden. Je zou er dus voor kunnen kiezen om tot die tijd Google Analytics te blijven gebruiken.
De meest privacyvriendelijke benadering zou echter zijn om over te stappen op een EU-gebaseerd analyseplatform dat gebruikersgegevens beschermt en veilige hosting biedt, idealiter in een datacenter dat eigendom is van de EU. En hierdoor garandeert dat je gegevens verzamelt, opslaat en verwerkt in overeenstemming met de AVG.
Waarom zou je een alternatief voor Google Analytics kiezen?
Je kunt je afvragen waarom je Google Analytics zou moeten inwisselen voor een ander analyseplatform. De twee belangrijkste redenen hiervoor zijn:
- Privacy
De reden dat veel producten van Google, waaronder ook Analytics, gratis in gebruik is, is puur omdat Google daar geld op verdient. De kosten voor het aanbieden van de “gratis” dienst krijgen zij er dubbel en dwars uit. Ze verdienen hun inkomsten door middel van reclame – adverteerders gebruiken de statistieken die Google verzamelt om zo hun doelgroep te bereiken. Deze adverteerders leggen daar flik wat geld voor neer.
Dit is met analyseplatformen die gevestigd zijn in de EU en tevens hun servers ook in de EU hebben staan, een heel ander verhaal omdat zij daardoor verplicht moeten voldoen aan de GDPR (ofwel AVG voor Nederlandse wetgeving). Daarnaast worden er minder gegevens verzameld en zijn deze ook nog eens anoniem. Men kan dit dus niet terugleiden naar een persoon en daardoor is het ook niet interessant voor adverteerders.
Daarnaast – geen tracking zorgt ervoor dat je geen cookiemelding hoeft! Dit blijft natuurlijk afhankelijk van wat je nog meer op je website hebt dus misschien kan je er alsnog niet onderuit, maar de webanalyseplatformen die hieronder zijn uitgelicht zorgen ervoor dat bij gebruik je hiervoor niet specifiek een cookiemelding hoeft.
- Gebruiksgemak
Heb jij ooit weleens aan iemand Google Analytics moeten uitleggen? Dan zal je misschien wel weten dat dit niet even zo gedaan is. Het programma is erg complex en er “even” data uithalen lukt de meeste ondernemers niet. Als je er ook niet dagelijks mee werkt is het zoeken naar de juiste informatie ook nog en heel karwei.
Bij andere webanalyseplatformen worden er minder gegevens verzameld en hierdoor zal het ook minder lastig zijn om deze te analyseren. Je ziet dus dat de informatie op andere analyseplatformen duidelijker wordt weergegeven waardoor iedereen deze gegevens kan analyseren.
Er zitten dus ook een hoop voordelen aan om een alternatief uit te zoeken. Benieuwd geworden? Hieronder worden de top 6 alternatieven voor Google Analytics uitgelicht.
6 alternatieven voor Google Analytics
Weet dat een gratis webanalyseplatform altijd een beperking heeft, of het nu gaat om verminderde prestaties, gebrek aan privacyfuncties of gesamplede gegevens. Toch kan een gratis webanalyseplatform je helpen jouw projecten met succes uit te voeren. Maak dus een weloverwogen beslissing en kies voor een platform waarbij de beperkingen je projecten zo min mogelijk zullen beïnvloeden.
Maak je dus graag analyses om zo betere content te kunnen schrijven, de reis van je bezoekers beter te analyseren, events te tracken bij advertenties of na een aankoop… Kijk naar wat je graag wilt analyseren en kies daar een passend alternatief voor.
Wanneer je niet genoeg gegevens kunt verzamelen en analyseren bij een gratis alternatief en je hebt niet voldoende aan de limieten die zij hanteren, dan kan het zijn dat een betaald alternatief een betere keus is. Je betaald dan ook voor de presentatie van het analyseplatform, de gegevensbescherming en de support die ze leveren.
MicroAnalytics
Microanalytics is een lichtgewicht, privacygericht alternatief voor Google Analytics. Ze volgen geen IP-adressen, zijn volledig compatibel met de AVG (én PECR en CCPA) en worden volledig aangedreven door hernieuwbare energie. Je krijgt goed inzicht in de bezoeker zonder dat je allerlei lastige data hoeft te analyseren. Het registreren en tracken van events is ook mogelijk! MicroAnalytics is een alternatief die ik voor mijn klanten al enige tijd gebruikt omdat het geen proefversie of abonnement is met uitgeklede functies. Je krijgt hun hele systeem, gratis, met een limiet van 10.000 paginaviews per maand.
Een ander fijn voordeel van Microanalytics is dat je feitelijk niet hoeft in te loggen om je data te bekijken: deze kan je op openbaar, privé of achter een wachtwoord zetten. Door openbaar te kiezen, krijg je een eenvoudige link (microanalytics.io/[je url]) en heb je toegang tot het volledige dashboard zonder in te loggen op je account. Voor mij is dit een van de grootste voordelen van Microanalytics, omdat het de toegangsdrempel voor mijn klanten verlaagt. Ze kunnen de pagina toevoegen aan hun favorieten en op ieder moment deze bezoeken om hun gegevens te bekijken.
Je kan ook kiezen voor een wachtwoord beveiligde optie om je dashboard enigszins te beschermen zodat mensen altijd een wachtwoord moeten invoeren om de analyses te mogen bekijken.
Wat ze momenteel nog missen is de mogelijkheid om data te vergelijken, bijvoorbeeld met die van vorige maand/jaar. Hopelijk gaan ze dat nog een keer implementeren.
Microanalytics is een hele fijne optie voor kleine ondernemers die een alternatief zoeken voor Google Analytics en hiervoor niet willen betalen.
Fathom
Fathom wordt momenteel gezien als een van de beste alternatieven van Google Analytics. Het biedt sites 100% eigendom van gegevens, volledige naleving van de privacywetgeving en volledige bezoekersresultaten door de mogelijkheid om adblockers te omzeilen. Naast de mooie simplistische dataweergave, gebruikt het een up-to-date spamverwijzingslijst en is het script dusdanig licht in gewicht dat het sneller laadt dan Google Analytics. Je kunt ook UTM’s voor campagnes volgen, je kan echter een evenement niet koppelen aan een UTM, wat betekent dat er geen doeltoewijzingen zijn. Het mist ook de optie om het navigatiepad te bekijken (ook wel funnel genoemd). Misschien heb je deze functies niet nodig, maar goed om te weten dat (nog) niet alles is geïmplementeerd.
Ook Fathom, heeft naast Microanalytics, een dashboard die toegankelijk is middels een URL. En iets wat ik persoonlijk zelf echt graag bij Microanalytics toegevoegd zie, is een uptime monitor die kijkt of je website nog online is. Indien deze offline is zal je een melding ontvangen en kan je de fout misschien direct oplossen.
Een andere feature van Fathom is dat het meerdere domeinen kan tracken, zo heb ik een aantal klanten die meerdere websites hebben maar waarbij je de klantreis goed in beeld wilt brengen. Iets wat ik normaliter ook in Google Analytics gebruik…
Fathom is $14 per maand voor 100.000 pageviews.
* Sidenote: De ontwikkelaar van Fathom is één van mijn grote idolen namelijk Paul Jarvis. Als je in de WordPress wereld zit dan moet deze naam je bekend voorkomen. 🙂 Hij is tevens auteur van het boek Company of One – een boek welke je gelezen moet hebben als je ZZP’er bent en het niet ziet zitten om personeel aan te nemen.
Matomo
Waar de meeste analyseplatformen nog geladen worden via een extern script, is dit bij Matomo niet van toepassing. Deze kan je volledig integreren op je eigen website wat gunstig is voor de laadtijd.
Het verschil met andere analyseplatformen is dat Matomo ook de opties biedt om tegen een extra tarief diverse add-ons toe te voegen voor WooCommerce, SEO Web Vitals, Funnels en nog veel meer. Add-ons die ervoor zorgen dat je analyses nog inzichtelijker worden zonder dat je hiermee in strijd bent met de AVG. Voor de gemiddelde ondernemen niet perse nodig omdat in de basis je al genoeg kunt analyseren, maar wellicht interessant voor een online marketeer die dit soort analyses dagelijks doet. Je kunt zo je eigen pakket samenstellen.
De data van Matomo wordt opgeslagen op servers in Duitsland, maar wanneer je voor de self-hosted optie kiest – waarbij je het script dus upload naar je eigen website – zal het dus opgeslagen worden in het land waar jij hosting afneemt. In de meeste gevallen zal dit via een Nederlandse partij zijn.
Wellicht ook interessant, Matomo is in het Nederlands te gebruiken en tot 50.000 pageviews is er een gratis optie waarmee je al heel goed uit de voeten kan.
Piwik Pro
Piwik Pro heeft zowel een gratis versie als een betaalde en waarschijnlijk zal de gratis je al voldoende opties bieden. Zij hebben bijna als enige analyseplatform namelijk een analyse centrum, Tag Manager én Consent Manager geïntegreerd in de gratis versie. Hierdoor maakt integratie mogelijk met Google Ads en Search Console.
De Consent Manager helpt je gegevens te categoriseren uit Analytics en Tag Manager zodat gegevensdoeleinden altijd overeenkomen met de ontvangen toestemming. Fijn als je nog andere scripts hebt geïntegreerd zoals Facebook Pixel en je dus alsnog toestemming nodig hebt. De Tag Manager maakt het mogelijk om al de gegevens die je verzamelt te ordenen.
Bij de gratis versie heb je de mogelijkheid om 500.000 acties per maand te gebruiken. Let op: dit zijn dus acties. Onder acties worden pageviews én alle instellingen uit Tag Manager en Consent Manager samengevoegd. Voor een kleine website is dit ruim voldoende.
Piwik Pro heeft een hele hoop functies waardoor je als Online Marketeer hier erg goed mee uit de voeten kan en je misschien wel Google Analytics niet eens zou missen.
Simple Analytics
Op aanraden van Sharon van Lady Lawyer heb ik Simple Analytics ontdekt. Ontwikkeld in Nederland en geeft je inzicht in het aantal bezoekers, hoe lang zij op je website zijn, aantal pageviews, de referrals, welke browser en device er wordt gebruikt. Event tracking is nog in beta. Dit alles wordt duidelijk weergegeven waardoor je in een oogopslag ziet wat er gebeurd op je website. Je kunt ook dagelijkse en wekelijks reports ontvangen per mail, Ad-Blockers omzeilen én het mooiste van dit alles is: het verzameld geen persoonsgegevens dus je hebt geen cookiemelding nodig als je alleen Simple Analytics gebruikt.
Het goedkoopste tarief is €19 per maand en geeft je inzicht tot 100.000 paginaviews, iets wat echt voldoende is voor de gemiddelde website zonder webshop of leeromgeving.
Plausible
Naast de standaard statistieken die je kunt verzamelen en analyseren, is het bij Plausible ook mogelijk om je doelgroep te segmenteren bij iedere statistiek waarop je klikt. Hierdoor krijg je duidelijk inzicht in hoe bepaalde gebruikers jouw website bezoeken. Daarnaast kan je betaalde campagnes analyseren, UTM-parameters gebruiken en kun je events tracken om te kijken hoe deze converteren. Ideaal dus als je Facebook Advertising gebruikt.
Het goedkoopste tarief is €9 per maand en geeft je inzicht tot 10.000 paginaviews. Wanneer je gebruikt maakt van advertenties kan het zijn dat je hier niet voldoende aan hebt. Houd hier dus rekening mee. Voor een kleine website is dit ruim voldoende.
Ben benieuwd of jij gaat overstappen naar een ander webanalyseplatform of dat je nog even wacht totdat er meer duidelijkheid komt over de toekomst van Google Analytics. Indien je kiest voor een overstap raad ik je aan om vooraf een analyse te maken van wat je nodig hebt of op dit moment gebruikt binnen Google Analytics en zoek op basis daarvan een passend alternatief.